Sessizlik Arayışı. Bir Wittgenstein Okuması
başkalarının eylemleri, fikirleri ile ilgilenir. Ya onları değersiz kılarak “dedikodu yazarlığına” öykünür ya da mevcut düzenin parçası bir “ideolog” olarak başkalarını “yontmaya” çalışır. Nihayetinde, gelinen noktada Wittgenstein'ın penceresinden görünen manzara pek umut vaat etmiyor görünmektedir.
Anlaşılmazlığın Kibri
Wittgenstein'a (aktaran Monk, 2005: 93) göre, insanın en önemli meselesi kendisidir; “dışarı”da olup bitenler değil. Filozof için, dışsallığın hükmündeki manzarada süregiden gürültülerin, bulanıklığın ötesinde bir sessizliğin, sükûnetin arayışı önceliklidir. Nitekim dışsal olanın yol açtığı sorunlar her zaman için ikincildir; aslolan, “dünya ile sükûnet içinde yüzleşme”yi mümkün kılan benliktir, içselliktir (Monk, 2005: 93). Dolayısıyla, başkalarıyla olan ilişkinin, “görünürlüğün” önemli olduğu dışsallığa özgü “anlaşılma” kaygılarından uzaktır Wittgenstein. Bu kaygılar, dışsallığın olağan pratikleridir. Bir diğer ifadeyle, inşa (ettikleri anlaşılmazlığın duvarları ardında “anlaşılmadıklarını”, muhataplarının onları “anlamadıklarını”, “anlamalarının da mümkün olmadığını” haykıranların gürültüsü bir tür fark edilme, görülme çabasıdır. Öyle ki, “anlaşılmadığını” haykırmak hem bir üstünlük ilişkisinin varlığına hem de bu üstünlüğün onaylanmasına duyulan ihtiyaca gönderme yapmaktadır. “Evet, beni anlamıyorsunuz. Beni anlamadığınızı, ne kadar anlatsam da anla(ya)madığınızı size söylemek istiyorum”.
"Anlaşılmazlığın” duvarları ardından çıkan hınç dolu bir gürültü...
Wittgenstein (2017: 127), bu gürültünün “saçmalığını” şöyle dile
getirir: “Belli insanların bir odaya girmesini istemiyorsanız, odanın
kapısına onlarda anahtarı bulunmayan bir kilit koyarsınız. Ama onlarla
bu konuda konuşmak saçmadır — yine de odayı dışarıdan takdir
etmelerini istemedikçe”. Böylesi bir takdire ihtiyaç duyan
Uludağ Universitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi
Uludağ University Faculty of Arts and Sciences Journal of Social Sciences
Cilt 22 Sayı: 41 / Volume: 22 Issue: 41
1498