Sayfa:Osmanli Edebiyati.pdf/13

Vikikaynak, özgür kütüphane
Bu sayfa istinsah edilmedi

9 (Osmanlı Edebiyatı)


yerine bir i'tişaş kaim olsa gülşende evvelki letafeti bulabilir misiniz? Ne mümkün! Dimekki o letafet. O te'sir haddizatında güzel olan azhar ve eşyanın diğerlerine nisbetle kendilerine en münasib olan mevaki'de bulunmalarından neş'et eyliyormuş. Dimekki manzur olan ezhar ve eşyanın arasında bir münasebet-ı hafiye ve ma'neviye mevcud imişki nazar-ı his ve hayal önünde gülşenin te'sir ve letafeti onunla kaim imiş.

İşte eşyada olduğu gibi kelimeler arasında ve efkar maani beyninde ve kelimat ile efkar ve maani arasında dahi bir takım münasebat-ı maneviye vardır ki sözün tesiri ve maziyyeti anınla kaim olur. Edebiyat ise o münasebat-ı nazikeyi tedkik ve tahkik ile uğraşır.

Tafsilat-ı mebsutaya nazaran edebiyatı şu yolda anlatabiliriz:


< Huruf- elfaz- elfaz ile maani- maani(*) arasında ve kelam ile iktiza-i hal ve makam beyninde mevcud,


Maani kelimesi efkar ve hissiyatın ikisine birden şamildir.