Sayfa:Osmanli Edebiyati.pdf/10

Vikikaynak, özgür kütüphane
Bu sayfa istinsah edilmiş
(Osmanlı Edebiyatı)6

eserlerinden istinbat ve ahz olunan usul ve emsalin ma'rifetidir »

Kavaid-i edebiyeye dair yazılmış bir telif içün bundan güzel tarif olamazsa da bizim anlamak istediğimiz kitabın değil benefse edebiyatın tarifidir; bunu ise, yalnız üdeba asarında bulacağımız emsalin ma'rifetine hasr itdiğimiz halde aleme şamil olan öyle bir ziya-i bedii pek mahdud bir daire içine tazyik itmiş oluruz.

O halde edebiyat nedir? Anlamağa çalışalım.

Ma'lumdur ki edebiyat lisan üzerine ve lisan-ı efkar ve hissiyat üzerine müessesdir; efkar ve hissiyat ise insanın haricle olan münasebatından tevellüd ider; şu halde edebiyatın tarifini bu münasebatın tedkıkinde aramak iktiza ider.

Efradı yalnız istidad-ı nutuk ile meftur olarak henüz tekellüme başlamamış bir insan cemiyeti tasavvur idelim: bunlar ilk defa nazarlarına tasadüf iden eşya arasında ve anlarla kendi beynlerinde mevcud münasebata vakıf