Sayfa:Lozan Cilt 1 01.pdf/8

Vikikaynak, özgür kütüphane
Bu sayfa doğrulanmış
GİRİŞ
 
DÜNYA HARBİ
 
BİRİNCİ BÖLÜM
 
1. Dünya Harbi nasıl başladı 2. Bunun önü alınamazmıydı ?
3. Mes'uliyeli meselesi
 

DÜNYA HARBI: Dünya harbi, dünya kurulalı insanlığın başına gelen en büyük musibettir. Bütün dünya, hele Avrupa, dört sene üç ay, hep artan bir coşkunlukla kan ve ateş içinde çalkandı. İnsanlar havada, suda, toprakta durmadan boğuştular, boğazlaştılar. Her memlekette en yiğit oğullar öldü, en şen ocaklar söndü, analar oğulsuz, kadınlar dul, çocuklar öksüz, yurtlar bakımsız kaldı. Herkes, gittikçe artan bir yokluk ve kıtlık içinde aç kaldı. En iyi telâkkiler çöktü.

Tarihte yüz sene, otuz sene, yedi sene sürmüş harpler var. Gene tarihte cihangirlik harpleri, din harpleri, milliyet harpleri var. Ne bunlarda ne bunlardan gayri tarihin kaydettiği bütün büyük harplerde insanlık bu harpte olduğu kadar ziyan görmedi. Güneş daha bukadar umumî ve acı bir felâket üzerine doğmadı.

Dünya harbinin insanlığa, maddî manevi sahada daha neye mal olduğu, gerçek olarak anlaşılamamıştır. Avrupanın bu harpte 60 milyon kişiyi silâh altına çağırmış olmasına göre bunun üçte birini kaybettiği kabul olunabilir[1] 20 milyon adam. Korkunç rakkam!


  1. Eski İtalya başvekillerinden Nitti milletler cemiyetinin bir istatistikine göre insan zayiatını 9 milyon olarak kaydettikten sonra bunun yanlış olduğunu