Sayfa:Halk Zümresi Siyasi Programı.pdf/2

Vikikaynak, özgür kütüphane
Bu sayfa doğrulanmış


10 — İntihabın adimü'l-imkan olduğu, müretteb âzânın sülüsân-ı ekseriyetiyle tahakkuk ettiği takdirde devre-i intihabiyenin her defasında, azamî bir sene temdidi caizdir.

11 — Kanun-ı mahsusla diğer şûrâlara tefrik edilen vazaif ve salahiyet fevkindeki kavânînin vaz'ı ve ta'dili ve feshi ve hukuk-ı meksubenin tevsii ve tahdidi, aff-ı umumi ve hususi, akd-i sulh ve ilân-ı harb, tanzim ve bi't-tasdik muahedat, Büyük Şûrâ'nın cümle-i hukukundandır.

12 — Büyük Şûrâ hükümetin inkısam ettiği şuabatı kendi arasından müntehab İcra Vekilleri marifetiyle idare eyler. Âzâ-yı mütebakiye icraî hususatta vekillere tayin-i istikamet ve teftiş ve murakabe ile lede'l-icab bunlardan bazılarını veya cümlesini tebdil ederler.


İdare

13 — Memleket coğrafî vaziyet ve iktisadî münasebet itibarları ile vücuda gelmiş ve gelecek nahiye, kaza ve liva şûrâları marifetiyle idare olunur. Nahiye, kaza ve liva şûrâlarının reisleri o cüz-i idarîlerin icra âmiridir. Memuriyetleri birer derece yukarı şûrâların ekseriyetiyle tasdik olunur.

14 — Vahdet-i idare ile cereyan-ı umurun halelden masun kalmasını teminen teftiş mıntıkalarına ayrılarak Büyük Şûrâ, her defasında ayrı müfettişler göndermek suretiyle, işbu mıntıkaları mütemadiyen teftiş ve murakabe ettirir. Livalar arasında çıkacak ihtilâfı hal için her liva şûrasından ikişer zatla birlikte müfettiş tetkik ve hall-i meseleye salahiyettar ve Büyük Şurâ'yı haberdar etmekle mecburdur. Müfettişler idare ve maksad-ı ictimaî hilafına hareket eden şûrâ reislerinin tebdilini, kendisini müzakerata iştirak ettirmemek şartıyla, ait olduğu şûrâya esbab-ı mucibesiyle arzeder ve keyfiyetten Büyük Şûrâ'yı haberdar eyler.


Hidemat-ı Umumiye

15 — Şer'iyye ve evkaf, sıhhiye ve muavenet-i ictimaiye, maarif, iktisat, adliye, maliye, dahiliye, nâfia, hariciye ve gaye-i meşruamızın istihsaline değin Müdafaa-i Milliye vekâletlerinden ibarettir.