Sayfa:C.H.P. 15. Yıl Kitabı (1938).pdf/35

Vikikaynak, özgür kütüphane
Bu sayfa istinsah edilmedi

15 — Noter kanunu 3456 16 — Adliye harç tarifesi kanunu 2503 17 — Noter harç kanunu

Cumhuriyet ilânı tarihinden bugüne kadar hukuk işleri umum müdür· lüğünce yapılan kanunların numaralarını gösterir cetveldir. 7/7/938

Ceza Mevzuatı Cumhuriyet idaresi 1810 tarihli Fransız kanunundan alınan 1274 tarihli ceza kanununu mer'iyette buldu. Bu kanun hazırlanırken Fransız ceza kanu nu bilhassa mutlakiyet saltanatını kuvvetlendirecek müeyyitlerine mühim bir yer ayrılmış âmmenin ve memleketin hukukuna taallûk eden kısımlar daha basit bir halde bırakılmıştı. Tanzimi sırasında üstün bir kanun addedi lebilecek hükümleri ihtiva etmekte olan bu kanun arada geçen bir asırdan fazla zaman zarfmda ceza hukukunun tekâmül seyrini takip edemediğin den ilmî kıymetini kaybetmiş zaman zaman ilâve olunan maddelerle de insi camsız bir hale gelmişti. Bundan başka tatbikatta gorülen noksanlar hâkim leri büyük müşkiller karşısında bulundurmakta idi. Cumhuriyet idaresile pek feyizli inkişaflara mazhar olan memleketimiz ihtiyaçlarının ferdi saltanat dev rinden kalan bu kanuna tatbik edilemiyeceği şüphesizdi. Yeni telâkkilere· göre cezalandırılması icap eden suçluları cezalandırmak imkânı bulunama · makta ve buna mukabil dinden mülhem olan zihniyetle tanzim kılınan hü kümleri vicdan hürriyetini bile tanımıyarak o zamanki tabir!e (Nakzı siyamı) âdabı umumiyei islâmiyeye mugayeretinden dolayı suç telâkki etmekte idi

Cumhuriyet devrinde ceza sahasındaki en kuvvetli adım şüphe yok ki devletin şahsiyetini, âmmenin hukukunu koruyacak müeyyidelerden mah· rum olan ve eski nazariyelere istinat eden 1274 tarihli kanunun terkedilerek onun yerine hukuk nazariyelerinden mülhem bulunan ve İtalya kanunundan iktibâs edilen 926 tarihli ceza kanununun tedvinile atılmıştır. İki kanunun a rasında yapılacak mukayeselerde eskisinin birçok hâdiseleri dairei şümulüne almayarak âmme hukukunu ihmal ettiği kolaylıkla görülebilir. Bu kanun daha sonraları tatbikattta alınan neticelere göre tadil ve ıslâh edilmiş bilhassa dev letin emniyetine karşı cürümler başlıklı birinci faslı 936 senesine ait tâdilat meyanında baştanbaşa yeniden tanzim edilmiştir. Şiddet kullanarak içtimaî bir zümrenin diğerleri üzerinde tahakkümünü tesis etmiye ve içtimai bir züm reyi bu suretle kaldırmağa veya iktisadî ve içtimaî nizamları devirmeğe veya millî hissiyatı zayıflatmağa veya sarsmağa matuf cemiyetleri tesis, teşkil, tanzim veya sevk ve idare edenlerle bu maksatlarla propaganda yapanlar hakkında şimdiye kadar mevzuatımızda yer almamaış olan cezaî müeyyide ler vaz'edilmiştir. Devletin emniyet ve menfaatine taallûk eden vesika ve mâlumatı hüsnü muhafazaya itina etmiyenler hakkında tertip edilen cezalar bu hususta gösterilen hassasiyetin açık ve güzel birer misalini teşkil eder. Ye ni kanun âmmenin ve ailenin nizamı ve selâmeti ve umumî âdap ile şahıslar ve mal aleyhinde işlenen cürümler için bugünkü ihtiyaçlan karşılamağa mü