Sayfa:C.H.P. 15. Yıl Kitabı (1938).pdf/16

Vikikaynak, özgür kütüphane
Bu sayfa doğrulanmış
 
Cümhuriyet Halk Partisi
Kuruluş ve Yürüyüşü

Siyasal partiler, milli yüksek menfaatleri temin edici prensiplerde kanaatleri birleşmiş fertlerin teşkil ettikleri cemiyetlerdir. Millet arasında politik kanaatleri birbirine uygun olanlar, kendi halinde dağınıktır. Bu husustaki görüş ve anlayışları birbirine uygun olan veya uyabilen insanları ancak bir (şef) birleştirir ve hepsini bir teşkilât altında toplar.

Şefin rolü her yerde ve bilhassa parti hayatına çok alışılmamış memleketlerde mühimdir. Çünkü bu politik kanaatleri ekseriya prensipler halinde birleştirip olgunlaştıracak ve bu prensipleri zihinlere aşılayacak ve mütemadiyen besleyecek, memleket siyasetine istikamet verecek, millet efradının siyasi terbiyesini tamamlıyacak olan (şef) tir.

Cümhuriyet Halk Partisi bu şefi istiklâl davasını açmak kararile 1919 mayısında Anadoluya geçmiş olan Büyük Atatürk'ün dâhi ve kahraman şahsiyetinde bulmuştur. Filhakika yaratıcı Şef, vatan kurtarmak için bütün bir milleti tek maksat etrafında toplayarak Anadolu ve Rumeli Müdafaai Hukuk Cemiyetini kurduğu zaman C. H. Partisinin temellerini de atmış bulunuyordu.

Sonradan Halk Partisi adını alan Müdafaai Hukuk cemiyetinin o zaman bir tek gayesi vardı: Düşman yurtdan atarak milletin hakiki istiklâlini kazanmak.

Bu umumi gaye etrafında birleşen Müdafaai Hukuk teşkilâtı, milletin bizzat kendi kendini idare etmesi ve milletin ancak kendi benliğine ve kuvvetine dayanması lüzumunu en büyük hakikat olarak ileri sürmüştü. Türkiye Büyük Millet Meclisi bu temel üstüne kuruldu.

Türkiye Büyük Millet Meclisi Hükûmeti adı altında kanunlaştırılan halk idaresi, henüz adı konmamış Cumhuriyet idaresinden başka bir şey değildi. Vaziyet bu şekli alınca Partimizin anası olan Müdafaai Hukuk teşkilâtı, vatanın kurtarılması maksadı yanında hakikatte iki büyük siyasî prensipe Cumhuriyet ve Milliyet esaslarına dayanan tam bir parti olmuştur.

Başkumandan Atatürk, Dumlupınar meydan muharebesile millete vadettiği gibi Düşmanı, Vatanın harimi ismetinde boğduktan ve Vatan kurtulduktan sonra pek çok evvelden tasmim etmiş olduğu kuvvetli, tecanüslü bir siyasi partinin teşkili vakti geldiğine karar verdi.Halk Partisi adı ile bir parti kuracağını ilân etti. Faydalı sayılacak fikir ve mütalâaların bildirilmesini vatandaşlardan rica etti ve bu mevzuda milletin doğrudan doğruya kendisi ile temasa gelmek için Şef, memleket içinde büyük bir seyahate çıktı.