makalelerde, genelde kişinin hayatı hakkında bilgi verildikten sonra tek tek terekesi transkript edilmiştir. 17
Diğer yandan, tereke kayıtları farklı boyutlarda da incelenmiştir. Örneğin kitabının ya da makalesinin bir bölümünde zenginlik, fakirlik ve orta hallilik kavramlarını inceleyen çalışmalar da mevcuttur. Zenginlik ve fakirlik odaklı ilk çalışma, Halil İnalcık'a aittir ve makalede Bursa'ya ait iki tereke defteri kullanılmıştır. Çalışmada zengin, fakir ve orta hallilik kavramlarından hareketle, her gruptaki kişilerin meslekleri, kökenleri ve yatırım araçları üzerinde durulmuştur. Ayrıca Bursa'daki ticari faaliyetler, terekelerden elde edilen veriler ölçüsünde incelenmiştir. Makale, Osmanlı toplumunu gelirine göre ayırması ve yatırım 18 araçlarını irdelemeye çalışması bakımından önemlidir ve ilktir. Bu konuda yine Ö. Lütfi Barkan, bahsedilen çalışmasının son bölümünde yatırım araçları ve bunların kişilerle ilişkisine dair bir analiz yapmıştır. 19
Tülay Artan ise, 18. yüzyıl Eyüp'ünde yaşam tarzı ve standardımı konu ettiği makalesinde orta hallilik ve zenginlik kavramları üzerinde durmaktadır. Zira bu makale ile hangi malların hangi toplumsal tabakalar tarafından kullanıldığı ve bu eşyaların neyi ifade ettiğini vurgulanmıştır ve dikkate dikkate değerdir. 20 Mesela,
17Musa Çadırcı, 'Hüseyin Avni Paşa'nın Terekesi', Belgeler, C. 11, Ankara, 1986, s. 145-163; Saim Savaş, 'Dağıstani Ali Paşa'nın Muhallefatı', Belgeler, C. 15, Sa. 19, Ankara, 1993, s. 249-290; Orhan Kılıç, 'Harputlu Hacı Osman'ın 1725 Tarihli Terekesi ve Düşündürdükleri', Turkish Studies, Vol. 2/1, 2007, s. 17-28. 18 Halil İnalcık, ‘15. Asır Türkiye'nin İktisadi ve İctimai Kaynakları', İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası, C. 15, İstanbul, 1953, s. 51–73. Bu konuda son dönemde Kayseri terekelerine dayanılarak yapılan çalışmaya da değinmek gerekir. Bu çalışmada tereke kayıtları çok derinlemesine olmasa da farklı boyutlarda incelenmiştir. Özellikle isimler, zenginlik ve fakirlik kavramlarının sorgulanması dikkate değerdir. Muhittin Tuş, 'Kayseri Tereke Defterleri Üzerine Bir Araştırma (1700-1730), Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sa. 4, Konya, 1999, s. 157–191. "Barkan, 'Edirne Askeri Kassamı'na...', s. 455-459. 19- 20 Tülay Artan, 'Terekeler Işığında 18. Yüzyıl Ortalarında Eyüp'te Yaşam Tarzı ve Standartlarına Bir Bakış: Orta Halliliğin Aynası', 18. Yüzyıl Kadı Sicilleri Işığında Eyüp'te Sosyal Yaşam, Ed. Tülay Artan, İstanbul, 1998, s. 49-64.
4
