Hu 43 bin lira masrafın 21 bin lirasının hiçbir vesikası yoklu. Varidat gösterilen 61 bin liranın 10 bini Müslim, 10 bini de gayrimüslim ahali ianesi olup gerisi 2 Ağustos 1920 tarihinde verilen ve heyetin bütün üyesi tarafından imza olunan bir karar gereğince «Müdafaa-i Hukuk hissesi» namiyle Trabzon iskelesinden ihraç olunan her nevi tüccar mallarından ve koyunlardan ikişer ve sığırlardan beşer ve bir süre sonra tenzilat ile hayvanlardan alman paralardan toplanmıştır.
Bu karardan 40 gün sonra yine bütün âza tarafından, sonradan «Müdafaa-i Hukuk hissesi» namiyle ihracattan para alınmamasına karar verilmiş olduğu halde Reis, Kayıkçılar Kâhyası Yahya’nın yardımiyle tahsilata devam etm iştir. Heyet Reisinin bu, «Müdafa-i Hukuk hissesi»nin devamını gerektiren işlem hakkında yazılı olarak verdiği izahat çok gariptir. Bilhassa:
«... M ukadderatına sahip ve hâkim bir hükümetten uzak ve terk, edilmiş millet...» diyerek sırf askerî teçhizatın tamamlanması için devam ettirdiğini söylüyordu. Halbuki Büyük Millet Meclisi bu vergilerin ihdasından üç ay önce, 23 Nisan 1920’de açılarak Millî Hükümet kurulmuş olmakla beraber askerî levazım için verdikleri para 16 bin liradan ibaretti. Daha garibi, bunun yarısını «askerî hissesi» namiyle ayrıca ve yine kayıkçılar vasıtasiyle toplattığı, Kâhya Yahya'nın da itirafiyle, saptanmıştı.
Trabzon Vilayetinin o senelerde, âşardan başka bütün gelirinin 30 bin lira civarında bulunması bu «Müdafaa-i Hukuk Hissesi»nin ne kadar ağır olduğuna iyi bir kanıttır. Hiç bir müsbit evrakı bulunmayan 21 bin liralık m asrafın 4500 lirasından başkasından heyetin de haberi ve bilgisi yoktur. Gelirini ve giderini niçin günü gününe kaydetmediğini sorduğumuz Reis: «Daima fevkalade hadiseler, tehlikeler için
110
