Sayfa:Alman Yeraltı Edebiyatında Türkiyeli Yazarlar.pdf/1

Vikikaynak, özgür kütüphane
Bu sayfa istinsah edilmedi

Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi Hacettepe University Journal of Faculty of Letters Edebiyat Fakültesi Derngisi Journal of Faculty of Letters Aralık/December 2020 - 37(2), 372-388 doi:10.32600/huefd.677032 Hakemli Makaleler – Refereed Articles Geliş Tarihi / Received: 19.01.2020 Kabul Tarihi / Accepted:19.06.2020 Alman Yeraltı Edebiyatında Türkiyeli Yazarlar* Turkish Authors in German Underground Literature Fethi DEMİR" Öz 21. yüzyılın başat edebiyat eğilimlerinden/tarzlarından biri olan Yeraltı edebiyatı özü itibariyle her türlü illegal ve gayriahlaki davranışın ve edimin kendine yer bulduğu, cinselliğin, şiddetin, müptezelliğin, anarşist ve köktenci bir yaklaşımla kotarıldığı; üslup bakımından ise argonun, küfrün, jargonun egemen olduğu bir edebiyattır. Tüm dünyada olduğu gibi Almanya'da da Yeraltı edebiyatı, özellikle Türkiyeli göçmen yazarların katkılarryla son dönemlerde yaygınlık kazanmıştır. Almanya'da Yeraltı edebiyatı, esas olarak Nazi dönemindeki uygulamaların neticesinde gelişir. Dönemin koşulları; muhalif yazarlar açşından yeraltına çekilmek, hem içerik hem üslup hem de yayımlanma teknikleri bakımından "illegalleşmek" gibi Yeraltı edebiyatının temel kriterlerini kullanmayı zorunlu kılar. Her ne kadar Nazi rejiminin 1945'te yıkılmasıyla fiili anlamda gerekliliği ortadan kalksa da Yeraltı edebiyatı, bir tür ve eğilim olarak varlığını sürdürür. İşte Almanya'daki Yeraltı edebiyatı, yansımaları günümüze kadar süren bu ana izlek etrafında çeşitlenir ve genişler. Bu bağlamda yazarların odaklandığı bazı konular dikkat çekmektedir. Bunlar; 1960'lı yılların devrimci romantik ikliminden doğan Beat kuşağının öncülüğünü yaptığı anarşist tavrın edebiy ata yansımaları, 1990'da iki Almanya'nın birleşmesiy le ortaya çıkan problemler ile işsizlik, ötekileştirme, ayrımcılık, irkçı saldırıların yarattığı sorunlardır. Bu bağlamda Yeraltı edebiyatı tarzında eser veren Türk yazarların sayısının azımsanmayacak bir yekûna tekabül ettiğini söylemek gerekir. Çünkü üçüncü hatta dördüncü kuşağını oluşturan yaklaşık 10 milyonluk bir nüfusa sahip Türkiyelilerin hâlâ muhatap olmaktan kurtulamadıkları önyargılar, şiddete varan ırkçı saldırılar, ekonomik ve sosy opsikolojik sorunlar devam etmektedir. Nihayetinde bu makûs talihi tersine çevirmek için edebiyata sarılan yazarların; müesses nizamı sarsması, günlük dili yapısöküme uğratması, argoyu, küfrü ve cinselliği sansürsüzce kullanması, rap kültürden beslenmesi, edebi türleri amorflaştıran deneyselliklere mey letmesi kaçınılmazdır. Aşağılay ıcı bir sıfat olarak kullanılan Kanak terimini itirazın ve isyanın alfabesi olarak yeniden üreten ve pejoratif anlamından uzaklaştırarak olumlu bir kimlik tanımına dönüştüren yazarların yolu Yeraltı edebiyatının paftalarıyla çakışmak zorundadır. Bu bağlamda Feridun Zaimoğlu’nun açtığı kanaldan gelerek sadece Türkiyelilerin değil; tüm göçmenlerin, ötekileştirilenlerin, kaybedenlerin, müptezellerin, iflah olmaz muhaliflerin çığlığına dönüşen Yeraltı edebiyatı; Deniz Utlu, Mutlu Ergün, Selim Özdoğan, Dilek Güngör ve Lütfiye Güzel gibi yazarların eserlerinde varlığını sürdürmeye devam etmektedir. Anahtar sözcükler: Yeraltı edebiyatı, Alman yeraltı edebiyatı, Almanya'da göçmen edebiyatı, Almanya'da Türkiyeli yazarlar. Bu makale, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi BAP Başkanlığı tarafından desteklenen SBA-2019-7562 kodlu Dünya'da Yeraltı Edebiy atı projesi kapsamında üretilmiştir. Doç. Dr, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi. E-posta: mfethi_demir@yahoo.com, ORČID: 0000-0002-1855-0460

372