yoksunluğa istemli olarak neden olması şeklinde tanımlamıştır. Çocuklar,
kadınlar ve yaşlılar şiddete en çok maruz kalan gruplardır. Bunun yanı sıra
bireysel şiddet toplu şiddeti tetikleyen bir faktör olarak da karşımıza
çıkmaktadır. (Polat, 2017).
Evrimsel psikoloji, her şeyden önce bir içerik alanı değil, insan zihnini
incelemeye yönelik bir yaklaşımdır. Görsel algı, akıl yürütme, hafıza veya
sosyal etkileşim gibi, psikolojiyle ilgili herhangi bir konuya ilişkin
uygulanabilecek bir düşünme yolu olarak açıklanabilir (Cosmides ve Tooby,
2000). Adaptasyonist yaklaşımla davranışların bilişsel temellerini araştıran
bir bilim dalı olan evrimsel psikolojiye göre insanlar, doğal seçilimin
ürünleridir. Bu nedenden dolayı insan türünü doğal dünyadan bağımsızmış
gibi kabul eden bir bakış açısı benimseyememektedir (Geher, 2006).
Evrimsel psikoloji, canlıların çevrelerine adapte olma sürecinde yaşadıkları
baskıları, bu baskılar sonucunda doğal seçilim ile evrimleşen stratejileri ve
bu stratejilerin günümüzde nasıl ortaya konulduğuyla ilgilenmektedir
(Crawford ve Anderson, 1989; Diamond, 1997). Evrimsel psikolojiye göre
insanlık, var oluşundan beri pek çok problem ile yüzleşmekte ve bu
problemlere karşı başa çıkma mekanizmaları geliştirmiş ve geliştirdikleri bu
başa çıkma mekanizmalarını karşılaştıkları problemleri çözmekte
kullanmaktadır. Bunun yanı sıra, bazı bireyler ise diğerlerine göre
karşılaştığı problemleri çözme konusunda daha başarılı olmaktadır.
Böylelikle başarılı olan bireyler hayatta kalacak ve genlerini bir sonraki
nesillere aktaracak olan üreme davranışını sergileyebilecektir. Yapılan pek
çok araştırmada genler ve zeka (Bouchard, 2014), alzheimer (Bufil ve ark.,
2013) ve hatta aşka (Buss, 2018) bile evrimsel açıklamalar sunulmaktadır.
Canlılar tarafından zaman içerisinde geliştirilen problem çözme
yetenekleri, doğal seçilimin sonucunda fonksiyonel adaptasyon haline
gelmekte ve günümüze kadar ulaştığı görülmektedir. Bu adaptasyonların
yan ürünü olarak şiddet davranışı meydana gelebilmektedir. Doğal seçilimle
birlikte adaptasyonların geliştirilmesi, bireylerin ve grupların bazı davranış
örüntülerini göstermelerinde yol açabilmektedir. Erkeklerde ve kadınlarda
görülen şiddet davranışı, gruplar arası çatışma, öz kıyım ve tecavüz gibi
şiddet davranışları, evrimsel psikoloji bakış açısıyla değerlendirilecektir.
Erkeklerde ve Kadınlarda Şiddet Davranışı
Türkiye’de şiddet, 6284 sayılı ailenin korunması ve kadına karşı
şiddetin önlenmesine ilişkin kanunda “Kişinin fiziksel, cinsel, psikolojik veya
ekonomik açıdan zarar görmesiyle veya acı çekmesiyle sonuçlanan veya
sonuçlanması muhtemel hareketleri, buna yönelik tehdit ve baskıyı ya da
özgürlüğün keyfi engellenmesini de içeren, toplumsal, kamusal veya özel
alanda meydana gelen fiziksel, cinsel, psikolojik, sözlü veya ekonomik her
türlü tutum ve davranışı” olarak tanımlamaktadır. Şiddet davranışı
genellikle erkek üzerinden tartışılmasının yanı sıra, mağdurların yaşlılar,
kadınlar ve çocukların olduğu bir problem olarak karşımıza çıkmaktır. Evde
gerçekleşen şiddetin ise genellikle erkek tarafından kaynaklandığı
