Sayfa:İstiklal Harbimizin Esasları.pdf/37

Vikikaynak, özgür kütüphane
Bu sayfa doğrulanmış
38
İSTİKLÂL HARBİNİN ESASLARI

den itilâfın bu hudut dahilinde yeni bir cidale kalkışacağını tahmin etmiyorum.[1]

İsmet Bey (şimdiki İsmet Paşa) tehlikeyi büyük ve bu fikrimin imkânsızlığını söyliyerek (askerlikten istifa ile bir köyde çiftlik yapmaklığımız fikrinde bulundu. Tek dağ başı mezar oluncaya kadar bu gayeden ayrılmayacağım, dedim. Bunun üzerine beni Şark'a tâyin için çalışacağını vaadetti.

30 Teşrinisani 334 de Harbiye Nazırı Abdullah Paşayı ziyaretle gazetelerimizin İttihat ve Terakki erkânını batırmak gayretiyle Ermeni katliâmı efsanesi hakkındaki yanlış neşriyatlarının tehlikesini anlattım. Ve Ermeni mezalimine ait topladığım vesaik ve fotoğrafları vererek İsmet Bey'in riyasetinde bir komisyon teşkil ettirerek hakiki vaziyetin bir risale ile neşrini temin ettim.[2]

1 Kânunuevvel 334 de Erkân-ı Harbiye-i Umumiye Reisi Cevat Paşa hazretlerini ziyaretle İstanbulda toplanmaklığımızın gafletini izah ve benim derhal Şark'a iademi ve ordunun zayıflatılmamasını rica ettim.

Sadâretten istifa etmiş bulunan Müşir İzzet Paşa hazretlerini de aynı günde ziyaretle (Milletin istiklâlinin mahvına gidildiğini ve bunu ancak Şark'tan temin imkânımız bulunduğunu takdir ederek beni getirtmemeniz lâzımdı. Sulhun akdinden evvel ordunun kuvvetten düşürülmemesini ve benim iademi ve kendisinin de iş başın-


  1. İtilâf devletleri ve hattâ Amerikalılar Anadolu istilâsına iştirâk edecek mi etmiyecek mi meselesi Ankarada millî hükûmet teşkil edildikten sonra dahi Ankara hükûmeti ile aramızda münakaşa edilmiş ve ben fikrimde edille göstererek etmiyeceğini ispat ettim, bu husus Ermeniler faslında görülecektir.
  2. Ne vaziyete düşmüştük: Harbiye Nezaretinde Fransız tercümanına verilecek on lira bulunamamıştı da benden karzan aldılar.