Sayfa:İstiklal Harbimizin Esasları.pdf/148

Vikikaynak, özgür kütüphane
Bu sayfa istinsah edilmiş
149
İSTİKLÂL HARBİNİN ESASLARI

olup burada mühim noktaları derç ile iktifa ediyorum. Harput Valisi Ali Galip meselesinin tamamiyle hallolunduğu, 16 Eylûl akşamı gelen telgraflardan anlaşıldı. Artık bir Kürtlük kıyamı endişesi de bir tarafta kalmadı. Vaziyeti her tarafa yazdım. Fakat mühim mesele Erzurum Kongresi ve Şark halkının Mustafa Kemal Paşa hazretlerine karşı gittikçe büyüyen aleyhtarlıkları idi. Bilhassa 15 Eylûl 1335 de kongre hey'et-i umumiyesince tasvip edildiği kaydiyle bildiren Yirminci Kolordu Kumandanı Ali Fuat Paşa hazretlerinin (Vaziyet-i dahiliye ve hariciyemizin makam-ı hilâfet ve saltanatın muhafazası ve millet ve vatanın istiklâlini temin için azimkârane ve fedakârane hareket zamanı artık hulûl etmiştir.) Beyanatiyle millî kumandanlıklar teşkil ve kolordusuna (Kuva-i Milliye) namını vermesi, erkân-ı askeriye arasında dahi galeyanlara sebep olmuştu. Bu kararı ben dahi pek zararlı buldum. Bilhassa: (İşbu kumandanlara millet namına her nevi selâhiyet bahşedilmiştir. Bunlar tekmil hükûmet-i mülkiye ve askeriyeyi zîr-i idarelerine alacak ve itaat etmiyenleri millet namına tevkif edeceklerdir.) emri ile valiler dahi millî kumandan tâyin olunan ümeranın emri altına alınıyor ve her selâhiyet verilmiş oluyordu. Ben bunu anarşi addettim. Emrim altındaki kuvvetleri bu vaziyete sokmak demek, dağılmak ve memleketi tehlikeye düşürmek demek telâkki ettim ve mıntakam için kabul etmedim. Fırka Kumandanı Halit Beyin Trabzonda bu vaziyeti ihdası hakkındaki Mustafa Kemal Paşanın arzu ve teşebbüslerine de mâni oldum.

16 Eylûlde kongreye şunu sordum: (Vezaif ve mes'uliyeti nizamname-i mahsusla tâyin edilmiş olan Şarkî Anadolu vilâyatı hey'et-i temsiliyesi ile umum hey'et-i temsiliye vezaif ve münasebatı ne suretle birbirine rapt ve telif etmiştir.) Aynı zamanda kongre nizamnamesini de makine başında istedim.

17 Eylûlde Mustafa Kemal Paşa hazretlerine imzala-