Biga Halk Müziği Kültürü: Kültürel Kaynaşmanın Müzikal Yansıması/Orta-Asya’dan Biga’ya Uzanan Bir Gelenek : “Seya-Saya Gezmek”'
Orta-Asya’dan Biga’ya Uzanan Bir Gelenek : “Seya-Saya Gezmek”'
Seyacıya çıkmak, Seya gezmek veya Anadoludaki yaygın kullanımıyla Saya gezmek Ramazan aylarında bir ay boyunca yaşanan, çocuk ve gençlerin mahalli bir söyleyişle Seyacı dizelerini okuyarak evleri dolaştıkları bir etkinliktir. Seyacı gezginci anlamındadır. İftar veya teravihten sonra 5-7 kişiden oluşan çocuk veya gençler kendi aralarında grup kurarak mahalledeki bir gün önceden belirledikleri evleri dolaşmaya başlarlar. Gidilecek evler konusunda herhangi bir sıra gözetilmez, evlerin önüne gelindiğinde kapı çalınmaz, seyacı başı olan çocuk arkadaşlarını seya okumaya başlatır. Yolcu ve Dinç (2018:173) tarafından yapılan çalışmada Siya veya essela gezmesi tanımının da kullanıldığı görülmektedir. Özel bir söyleyiş biçimi olan ve Ayhan Sarı tarafından Biga’dan derlenerek notaya alınan (Canbay ve Satır, 2014:156-159, Gürsu, 2018:154-155) “Seyacı”’ şu dizelerle başlar;
Saya Saya sayarlar
Kanlar akar kayalar
Sayacı derler bizlere
İşte geldik sizlere
Seyacı geldi duydun mu?
Baklava yedin doydun mu?
Ha baklava baklava
Şimdi geldi baklava
Hütlem hüt
Bir kaşık süt,
…..
Mahalleliden alınan hediye, meyve, yiyecek veya para gibi armağanları seyacılar kendi aralarında paylaşırlar. Bu gelenek; Gürsu’dan (2021) alınan bilgiye göre Kazakistan, Özbekistan ve Kırgızistan gibi Orta-Asya ülkelerinde de uygulanagelmektedir. Biga’dakine benzer biçimde ramazan aylarında çocukların mani söyleyerek evleri gezmeleri ve çocuklara çeşitli hediyeler verilmesi, Orta-Asya Türk kültürü içindeki gelenekler arasında yer aldığı, müzikte de de kısmi benzerliklerin olduğu görülmektedir (Canbay, 2021).