Sivas Kongresi Beyannâmesi
11 Eylül 335
Bütün milletce ma'lûm olan mehâlik-i hâriciye ve dâhiliyenin tevlîd etmiş olduğu intibâh-ı millîden doğan kongremiz mukarrerât-ı âtiyeyi ittihâz etmişdir.
1 ― Devlet-i Aliyye-i Osmaniye ile Düvel-i İ'tilâfiye arasında mün'akid mütârekenâmenin imzâ olunduğu fî 30 Teşrinievvel sene 334 târîhindeki hudûdumuz dâhilinde kalan ve her noktası İslâm ekseriyet-i kâhiresiyle meskûn olan Memâlik-i Osmaniye aksâmı yekdiğerinden ve câmi'a-i Osmaniyeden gayr-i kâbil-i tecezzî ve hiçbirisiyle iftirâk etmez bir küll teşkîl eder; memâlik-i mezkûrede yaşayan bi'l-cümle anâsır-ı İslâmiye yekdiğerine karşı hürmet-i mütekâbile ve fedâkârlık hissiyâtıyla meşhûn ve hukûk-ı ırkiye ve ictimâ'iyeleriyle şerâ'it-i muhîtiyelerine tamâmıyla ri'âyetkâr öz kardeşlerdir.
2 ― Câmi'a-i Osmaniyenin tamâmiyeti ve istiklâl-i millîmizin te'mîni ve makâm-ı mu'allâ-yı hilâfet ve saltanatın masûniyeti için kuvvâ-yı milliyeyi âmil ve irâde-i milliyeyi hâkim kılmak, esâs-ı kat'îdir.
3 ― Memâlik-i Osmaniyenin herhangi bir cüz'üne karşı vâki' olacak müdâhale ve işgâle, ve bi'l-hâssa vatanımız dâhilinde müstakil birer Rumluk ve Ermenilik teşkîli gâyesine ma'tûf harekâta karşı Aydın, Mağnisa, Balıkesir cebhelerinde mücâhedât-ı milliyede olduğu gibi müttehiden müdâfa'a ve mu'âvenet esâs-ı meşrû'u kabûl edilmişdir.
4 ― Öteden beri aynı vatan içinde birlikde yaşadığımız bi'l-cümle anâsır-ı Gayr-i Müslimenin her dürlü müsâvât-ı hukûkiyeleri tamâmıyla mahfûz olduğundan, anâsır-ı mezkûreye hâkimiyet-i siyâsiye ve müvâzenet-i ictimâ'iyemizi ihlâl edecek imtiyâzât i'tâsı kabûl edilmeyecekdir.
5 ― Hükûmet-i Osmaniye bir tazyîk-i hâricî karşısında memleketimizin herhangi bir cüz'ünü terk ve ihmâl etmek ıztırârında bulunduğu takdîrde makâm-ı hilâfet ve saltanatla vatan ve milletin masûniyet ve tamâmiyetini kâfil her dürlü tedâbîr ve mukarrerât ittihâz olunmuşdur.
6 ― Düvel-i İ'tilâfiyece mütârekenâmenin imzâ olunduğu fî 30 Teşrinievvel sene 1334 târîhindeki hudûdumuz dâhilinde kalub azîm ekseriyet-i İslâmiye ile meskûn olan ve harsî ve medenî fâ'ikiyeti Müslümânlara â'id bulunan vahdet-i mülkiyemizin taksîmi nazariyesinden bi'l-külliye ferâgatle bu topraklar üzerindeki hukûk-ı târîhiye, ırkiye, diniye ve coğrafiyemize ri'âyet edilmesine ve bu mugâyir teşebbüsâtın ibtâline ve bu sûretle hakk u adle müstenid bir karâr ittihâz olunmasına intizâr ederiz.
7'nci mâdde aynen
8'inci mâdde aynen
9 ― Vatan ve milletimizin ma'rûz olduğu mezâlim ve âlâm ile ve tamâmen aynı gâye ve maksadla vicdân-ı millîden doğan vatanî ve millî cem'iyetlerin ittihâdından mütehassıl kitle-i umûmiye bu kere (Anadolu ve Rumeli Müdâfa'a-i Hukûk Cem'iyeti) unvânıyla tevsîm olunmuşdur. Bu cem'iyet her dürlü fırkacılık cereyânlarından ve ihtirâsât-ı şahsiyeden külliyen müberrâ ve münezzehdir. Bi'l-cümle Müslümân vatandâşlarımız bu cem'iyetin a'zâ-yı tabî'iyesindendirler.
10 ― Anadolu ve Rumeli Müdâfa'a-i Hukûk Cem'iyetinin fî 4 Eylül sene 335 târîhinde Sivas şehrinde in'ikâd eden umûmî kongresi tarafından maksad-ı mukaddesi ta'kîb ile teşkîlât-ı umûmiyeyi idâre için bir (Hey'et-i Temsîliye) intihâb edilmiş ve köylerden vilâyet merkezlerine kadar bi'l-cümle teşkîlât-ı milliye takviye ve tevhîd olunmuşdur.
Kaynak: Kuruluş Safhasında Belgelerle Türkiye Büyük Millet Meclisi. Ankara: TBMM Basımevi. 2021. s. 52-53. ISBN 9786052089286
İlk kez Osmanlı İmparatorluğu'nda yayınlanan bu çalışma devletin uluslararası telif anlaşmalarına taraf olmaması sebebiyle kamu malıdır. |